|
Zobacz też:
Strona najnowszej edycji festiwalu Nami Airando | Fundacja NAMI
NAMI airando 2014 - dużo się działo!
NAMI airando w skrócie
NAMI airando na scenie – czerwony kapturek
NAMI airando na scenie – konkursy i nagrody
NAMI airando – gra terenowa
NAMI airando – japońskie tradycje
NAMI airando – go, shogi i turniej dobutsu shogi
NAMI airando – pokaz i warsztaty kyudo
NAMI airando – pokaz i warsztaty aikido
NAMI AIRANDO czyli Wyspa (Słodowa) na Fali
Co?
– mnóstwo japońskich atrakcji: pokazy, warsztaty, konkursy
Gdzie?
– na Wyspie Słodowej we Wrocławiu
Kiedy?
– 5 października 2014, niedziela godz. 12.00-17.00
Tradycyjne japońskie stroje mile widziane. Wstęp wolny – zapraszamy dzieci, młodzież i dorosłych!
kimono – fot. Maciej Pogorzelski, model: Alicja Pogorzelska
Stałe stoiska przedstawiające japońskie tradycje:
– Shodō (書道) dosłownie „droga pisma”, czyli japońska kaligrafia opiera się na pochodzącym z Chin systemie znaków ideograficznych kanji oraz na uzupełniających je dwóch systemach sylabicznych: hiragana i katakana. Jak wiele japońskich umiejętności traktowana jest jak sztuka i droga ciągłego samodoskonalenia (dō).
Kaligrafię najwyższej próby zaprezentuje Sayuri Goto-Fuksiewicz, mieszkająca we Wrocławiu popularyzatorka kultury japońskiej.
– Katana (刀) – oznacza po prostu jednostronne ostrze i określa wszystkie (nie tylko japońskie) odmiany broni o takim charakterze – również polską szablę. Nazwa ta kojarzona jest jednak z najbardziej znanym i najczęściej używanym spośród japońskich mieczy (日本刀 nihontō) – mieczem z długą rękojeścią pozwalającą na prowadzenie dwoma rękami oraz charakterystycznie zakrzywioną głownią o długości przekraczającej nieznacznie 60 cm. Chociaż zwyczajowo określana jako „miecz”, katana jest bronią jednosieczną, czyli w polskiej nomenklaturze broni białej po prostu szablą. Pamiętajmy jednak, że w odróżnieniu od naszej szabli katanę trzymano zwykle (choć wcale nie zawsze) dwuręcznie.
Będziemy mieli niecodzienną możliwość przyjrzenia się oryginalnym, zabytkowym egzemplarzom prezentowanym przez pasjonata drogi miecza, Grzegorza Skórzewskiego.
– Ikebana (生け花), dosłownie „żyjące kwiaty”, zwana też kadō (華道) „droga kwiatów”, to japońska sztuka układania kwiatów, odpowiednik europejskiej florystyki. Kompozycja ikebany przeznaczona jest do oglądania z przodu i tylko nieznacznie z góry. Mimo, że ikebana podlega ścisłym regułom, zróżnicowanym dla kilku podstawowych form (np. shōka – styl bardzo formalny, wykorzystywany do uroczystych kompozycji,
moribana – bardziej swobodna wykorzystywana nawet do codziennej dekoracji stołu), pozwala na wyrażanie artystycznej indywidualności, a sama znajomość reguł nie zastępuje nieuchwytnego wyczucia stylu i kompozycji. Odmienny od europejskiego jest sposób mocowania kwiatów – najczęściej stosuje się metalowe stojaki (kenzan), na które nabija się poszczególne łodygi.
Swoje umiejętności zaprezentują uczestniczki wiosennego kursu ikebany prowadzonego przez p. Fumiko Harada z Sapporo.
– Kimono (着物) dosłownie „coś do noszenia” jest tradycyjnym ubiorem noszonym dzisiaj w Japonii tylko przy wyjątkowych okazjach.
Kolory i wzory kimona oraz pasów obi (帯) powinny być dostosowane do wieku, okoliczności jak i do pory roku.
Specyficzne normy estetyczne wymagają by pas był (w europejskim rozumieniu) niedopasowany do wzoru kimona – jeżeli tylko oderwiemy się od naszych przyzwyczajeń, dostrzeżemy w takim zestawieniu barw i deseni inny rodzaj harmonii.
Alicja Krzywda-Pogorzelska zaprezentuje kimono w typie zbliżonym do furisode, z charakterystycznymi długimi rękawami, pochodzące z wczesnego okresu Shōwa. Kimono takie przeznaczone jest dla młodej niezamężnej kobiety na wyjątkowo uroczyste okazje.
– Origami (折り紙), czyli sztuka zaginania papieru, chociaż znana również w Polsce (np. papierowe samoloty, stateczki, czapki, piekło-niebo) osiągnęła w Japonii niezwykłą popularność i wyrafinowanie. Origami jest obecne w japońskich szkołach, ale też uprawiane i doskonalone przez wybitnych mistrzów i twórców nowych form (np. Toshikazu Kawasaki twórca „Róży Kawasaki”).
Będziemy mogli poćwiczyć najprostsze formy, ale też obserwować składanie znacznie trudniejszych.
– Sushi (寿司), chociaż w świecie zachodnim, a ostatnio także w Polsce, jest najpopularniejszym typem potrawy japońskiej, w samej Japonii nie jest wcale potrawą codzienną.
Podstawą sushi jest właściwe przygotowanie długo gotowanego ryżu z dodanym później octem ryżowym, solą i cukrem. Nasz pokaz i warsztaty skoncentrują się na końcowej i bardziej efektownej części procesu – formowaniu dwóch podstawowych typów: nigirizushi (sushi ściskane) i makizushi (sushi zwijane). Pokażemy też jak elegancko jeść sushi posługując się pałeczkami. Każdy kto poćwiczy, będzie też mógł spróbować!
kendo – fot. Jarek Mykietyszyn
Pokazy i warsztaty japońskich sztuk walki:
– Kendō (剣道) dosłownie „droga miecza”, to japońska szermierka wywodząca się z ćwiczebnych technik samurajskich. Walczy się bambusowym mieczem (shinai), a bezpieczeństwo zapewnia zbroja (bōgu). Punktowane są cięcia w głowę (men), brzuch (dō) i nadgarstek (kote) oraz pchnięcie (tsuki) w gardło.
Kendo zaprezentują zawodnicy wrocławskiego klubu Ryushinkai prowadzonego przez sensei Juliana Górskiego.
– Iaidō (居合道) oznacza „bycie w ciągłej gotowości”, a w domyśle chodzi tu o gotowość do błyskawicznego stawienia czoła przeciwnikowi, dobycie miecza i cięcie. Ćwiczy się metalowym, zwykle niezaostrzonym mieczem zwanym iaitō, tylko mistrzowie tej sztuki używają zaostrzonej katany.
Będziemy mieli okazję zobaczyć pokaz i uczestniczyć w warsztatach w wykonaniu klubu Renshinkan z Wrocławia, prowadzonego przez sensei Mirellę Stern.
– Aikidō (合気道) tłumaczy się zwykle jako „zjednoczenie z energią życiową”, zostało stworzone niespełna 100 lat temu przez Ueshibę Morihei na bazie wcześniejszych technik jako sposób obrony bez zadawania ran przeciwnikowi. Polega głównie na wykorzystaniu i przekierowaniu siły i ruchu atakującego przeciwnika prowadzącym do obezwładniającego go chwytu lub rzutu. W aikido nie rozgrywa się zawodów, tylko doskonali umiejętności poprzez ćwiczenie.
Zobaczymy adeptów aikido z wrocławskiego dojo Aikikai prowadzonego przez sensei Piotra Masztalerza.
– Kyūdō (弓道) dosłownie „droga łuku”, to praktykowane współcześnie japońskie tradycyjne łucznictwo. Charakterystyczny niesymetryczny łuk (dłuższy w górnej części, krótszy w dolnej) został opisany pierwszy raz we fragmencie chińskiej kroniki Weishu z końca III wieku dotyczącym Wysp Japońskich. Od XVII wieku łucznictwo zaczęło przekształcać się z techniki wojskowej w formę bardziej ceremonialną, a pod wpływem buddyzmu Zen także w drogę wewnętrznego doskonalenia.
Wszystkie aspekty tej starożytnej i elitarnej sztuki zaprezentują nam łucznicy z Wrocławskiego Stowarzyszenia Kyudo.
shogi – fot. Maciej Pogorzelski
Pokazowe partie i nauka japońskich gier:
– Go w Japonii zwane też igo (囲碁) to dalekowschodnia gra strategiczna, która mimo bardzo prostych zasad pozwala rozegrać niewyobrażalną liczbę różnych partii. Gracze ustawiają naprzemiennie swoje kamienie (odpowiednio białe i czarne) na przecięciach prostopadłych linii planszy (goban) o wymiarach 19 na 19 linii. Celem gry jest otoczenie własnymi kamieniami jak największego pola na planszy (liczonego jako liczba przecięć linii). Gra ta była uważana za obowiązkowy trening myślenia strategicznego oraz szkoła charakteru dla dowódców i władców Dalekiego Wschodu.
Go przybliży nam Marcin Majka, aktualny Mistrz Polski.
– Shōgi (将棋) dosłownie „gra generałów” to oryginalna, japońska gra strategiczna. Ze względu na wspólne korzenie i zbliżone zasady, nazywana jest też „japońskimi szachami”. Tak jak w szachach, celem gry jest mat króla przeciwnika. Gra odbywa się na planszy liczącej 9 na 9 pól. Płaskie figury, których ruchy są zbliżone do szachowych, są jednokolorowe – rozróżnia się je po kierunku, w którym są obrócone. Poza przesunięciem figury, gracz może też wykonać ruch polegający na wstawieniu na planszę zbitej wcześniej figury przeciwnika jako swojej. Dodaje to grze dynamiki i sprawia, że końcowe etapy partii są bardzo emocjonujące.
Wrocławscy zawodnicy i popularyzatorzy shogi rozegrają partie pokazowe i zaproszą publiczność do pierwszych ćwiczeń.
– Dōbutsu shōgi (どうぶつしょうぎ) „zwierzątkowe shogi”, to stworzona przez japońską zawodniczkę shogi p. Madokę Kitao uproszczona wersja japońskich szachów łącząca trzy pomysły:
1. uproszczenie gry do 4 figur przypadających na każdego z graczy i zastosowanie planszy liczącej tylko 3 na 4 pola,
2. zastąpienie znaków kanji na bierkach łatwo rozpoznawalnymi symbolami zwierząt (lwa, słonia, żyrafy i kurczaka),
3. zaznaczenie na każdej z figur dopuszczalnych kierunków ruchu odpowiednimi kropkami i skrócenie ruchów tylko do pojedynczych pól.
W efekcie powstała gra, której zasad można się nauczyć dosłownie w kilka minut, ale zachowująca najważniejsze elementy strategii shogi wraz z niezrównaną dynamiką gry.
Szybką naukę zasad będzie można uzupełnić treningiem i udziałem w turnieju z atrakcyjnymi nagrodami!
Cesarzowa i statek parowy – Chikanobu Toyohara, 1881
LARP: 1868 – Japonia przed wielkim wyborem:
LARP (ang. live action role-playing) – to rodzaj zabawy na pograniczu gry i improwizowanego teatru, wykorzystywany przez nas nie tylko do dobrej zabawy, ale też do zagłębienia się w kontekst wybranych wydarzeń historii Japonii.
Tym razem spotkamy się u schyłku okresu izolacji – epoki Edo (江戸時代 edo jidaji) i wcielimy się w reprezentantów różnych sił, oczekiwań i obaw społeczeństwa japońskiego oraz wkraczających w ten świat emisariuszy Zachodu.
– zaczniemy od krótkiego wykładu wprowadzającego w temat,
– mistrz gry, Rafał Iwanecki, przydzieli role i rekwizyty,
– warsztaty sceniczne poprowadzi wrocławski aktor p. Zbigniew Górski,
– i w końcu sam LARP, tym razem rozgrywany z udziałem publiczności w dużym namiocie.
origami – fot. Bartosz Niezgoda
Gra miejska (a właściwie wyspowa) nie tylko dla dzieci:
– zadania do wykonania i umiejętności do zdobycia na poszczególnych stoiskach w różnych miejscach wyspy
– zbieranie pieczątek dokumentujących wykonanie zadań
– dla wytrwałych dyplomy z indywidualną kaligrafią
Wszelkie potrzebne informacje znajdziecie na miejscu.
światła sceny – graf. Maciej Pogorzelski
Na głównej scenie:
– Kiai shiai (気合 試合), czyli otwarty turniej okrzyków bojowych kiai wykonywanych w czasie ćwiczeń i walki kendo równocześnie z cięciem bambusowym mieczem.
Oceniana jest nie tylko siła głosu, ale też synchronizacja i wyrażenie ducha walki.
– Pomieszanie języków, czyli recytacja bajki „Czerwony kapturek” z rolą Kapturka odczytywaną po japońsku.
Wsłuchując się w brzmienie języka japońskiego warto zwrócić uwagę na częste występowanie zapożyczeń z języków obcych oraz na specyficzne przekształcenia fonetyczne wyrazów obcojęzycznych. Np. wyraz „airando” w nazwie naszej imprezy – to po prostu angielska wyspa (island) po przekształceniu na sylaby otwarte (zakończone samogłoską) oraz z udźwięcznionym „l” wymawianym jako „r”. Jakie to proste!
– Konkurs dubbingu – wprowadzenie w świat anime oraz sławnych seiyu, czyli japońskich aktorów podkładających głos pod animowane postaci.
Nazwa anime (アニメ) jest japońskim skrótem angielskiego słowa „animation” i oznacza w Japonii jakikolwiek film animowany (do tej kategorii należy m.in. nasz „Bolek i Lolek”). Poza Japonią określenie to zawęziło swoje znaczenie wyłącznie do animacji japońskiej, która w połączeniu z komiksem (漫画 manga) jest niezwykłym fenomenem kulturowym, wartym naszej uwagi.
– Konkurs karaoke i namiastka J-popu, czyli japońskiej muzyki popularnej.
Nazwa karaoke (カラオケ) powstało z połączenia słów kara – „pusty” i skrótu oke – od angielskiego „orchestra". Sama formuła zabawy powstała podobno przy okazji przypadkowej awarii sprzętu. Obecnie w Japonii jest około 100 tysięcy „karaoke box'ów”, które można wynająć na godziny z grupą znajomych.
tanabata – graf. Maciej Pogorzelski
Na zakończenie...
– Tanabata (七夕), czyli „wieczór siódemek”, to japońskie święto astronomiczne obchodzone począwszy od 7 lipca, a w różnych regionach Japonii również w sierpniu – dla Wrocławia wybraliśmy (już bez astronomicznych konotacji) datę październikową.
Różnorodne warianty festiwalu mają jeden wspólny element – wieszanie życzeń zapisanych na kolorowych paskach papieru. We Wrocławiu zastąpimy astronomiczne połączenie gwiazd Wega i Altair ciągiem naszych życzeń dekorującym most łączący Wyspę Słodową z Wyspą Piaskową.
My już życzymy Wam wszystkim i nam samym spotkania w kolejnym roku!
Organizatorzy NAMI airando:
Koordynacja – Grażyna Pogorzelska: grazyna.pogorzelska@fundacja-nami.pl, tel. (+48) 784 694 592
Program – Maciej Pogorzelski: maciej.pogorzelski@fundacja-nami.pl, tel. (+48) 502 796 050
Sztuki walki – Julian Górski: julian.gorski@fundacja-nami.pl, tel. (+48) 663 571 823
oraz
Jakub Antczak, Łukasz Burzyński, Damian Dubieleski, Sayuri Goto-Fuksiewicz, Zbigniew Górski, Rafał Iwanecki, Wojciech Jedynak, Paweł Komorowski, Alicja Krzywda-Pogorzelska, Marcin Majka, Hitoshi Matsumoto, Asia Morawska, Nel Pogorzelska, Maciej Pryzbylski, Krzysztof Sieja, Grzegorz Skórzewski, Mirella Stern i inni wolontariusze Fundacji NAMI
Zespół gry terenowej:
Zosia Płocieniak (koordynacja) oraz Jakub Jerzyński, Kaja Kaźmierska, Maria Królicka, Jędrzej Maciejowski, Michalina Mazur, Aleksander Radoman
Grupa dubbingowa "TeTsu"
Marek Błaszczak, Konrad Manulak, Joanna Morawska, Eliza de Nalęcz-Mroczkowska, Paweł Sobotkowski
Kluby i stowarzyszenia japońskich sztuk walki:
Ryushinkai
Renshinkan
Aikikai
Wrocławskie Stowarzyszenie Kyudo
We współpracy z:
Wrocławskim Centrum Rozwoju Społecznego
|
|